استفاده از شید گلخانه (توری سایبان) یکی از روش‌های مؤثر برای کنترل نور، دما و رطوبت در محیط گلخانه است. انتخاب شید مناسب به نوع گیاه، شرایط اقلیمی و هدف کشت بستگی دارد. در اینجا عوامل کلیدی ارزیابی شید گلخانه را بررسی می‌کنیم:
1
مهم‌ترین عامل در انتخاب شید گلخانه، میزان نور عبوری است که با درصد سایه‌اندازی مشخص می‌شود:
- درصد سایه‌اندازی کاربرد مناسب نمونه گیاهان
- ۳۰%-۵۰% گیاهان نورپسند گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل
- ۵۰%-۷۰% گیاهان با نیاز نوری متوسط گل‌های زینتی، کاهو، توت‌فرنگی
- ۷۰%-۹۰% گیاهان سایه‌پسند ارکیده، آنتوریوم، قارچ
✅ نکته: در مناطق با تابش شدید آفتاب (مانند جنوب ایران)، حتی برای گیاهان نورپسند هم شید ۵۰-۶۰% توصیه می‌شود تا از استرس گرمایی جلوگیری شود.
۲ جnss و edvam شیd گelخnah
الف) جنس توری:
پلی‌اتیلن (PE) + UV Stabilized: رایج‌ترین نوع، مقرون‌به‌صرفه عمر مفید: ۳-۵ سال (بسته به کیفیت) پلی‌پروپیلن (PP): مقاومت مکانیکی بهتر، ولی عمر کم‌تر در برابر UV نخ‌های آلومینیومی یا پوشش‌دار: انعکاس بیشتر نور و کاهش دما (مناسب برای مناطق گرمسیر)
پلی‌اتیلن (PE) + UV Stabilized: رایج‌ترین نوع، مقرون‌به‌صرفه عمر مفید: ۳-۵ سال (بسته به کیفیت) پلی‌پروپیلن (PP): مقاومت مکانیکی بهتر، ولی عمر کم‌تر در برابر UV نخ‌های آلومینیومی یا پوشش‌دار: انعکاس بیشتر نور و کاهش دما (مناسب برای مناطق گرمسیر)
ب) مقاومت در برابر عوامل محیطی:
مقاومت در برابر UV → جلوگیری از پوسیدگی زودرس مقاومت در برابر باد → در مناطق پرباد باید از شید با بافت متراکم‌تر استفاده کرد.
مقاومت در برابر UV → جلوگیری از پوسیدگی زودرس مقاومت در برابر باد → در مناطق پرباد باید از شید با بافت متراکم‌تر استفاده کرد.
۳ renگ شیd گelخnah
رنگ شید بر دمای داخلی گلخانه و میزان نور جذب‌شده تأثیر مستقیم دارد:
رنگههههههههههههههههههه
- سبز جذب متعادل نور، کاهش دمای ملایم کشت سبزیجات و صیفی‌جات
- سیاه سایه‌دهی قوی، جذب حرارت بیشتر مناطق معتدل و مرطوب
- سفید/نقره‌ای انعکاس بالای نور، خنک‌کنندگی بهتر مناطق گرم و خشک
- آلومینیومی بازتابنده حرارت، کنترل دقیق دما گلخانه‌های پیشرفته
✅ توصیه: در مناطق گرم (مانند اصفهان، یزد، فارس) از شید سفید یا آلومینیومی برای کاهش دما استفاده کنید.
۴ رهش نصب شیd گelخnah
نصب ثابت (دائمی): برای گلخانه‌هایی که نیاز به سایه‌دهی همیشگی دارند.
نصب متحرک (مکانیزه): سیستم‌های رول‌آپ برای تنظیم سایه بر اساس فصل یا ساعت روز.
فاصله از پوشش گلخانه: بهتر است شید در فاصله ۳۰-۵۰ سانتی‌متری از سقف نصب شود تا تهویه بهتر شود.
۵ محاع
کاهش دمای داخلی تا ۱۰°C در تابستان
جلوگیری از آفتاب‌سوختگی برگ‌ها و میوه‌ها
صرفه‌جویی در مصرف آب (کاهش تبخیر)
امکان کنترل نور برای گیاهان حساس
جمع‌بندی و توصیه نهایی
برای سبزیجات و صیفی‌جات: شید ۵۰-۶۰% با رنگ سبز یا سفید برای گل‌های زینتی و گیاهان حساس: شید ۷۰-۸۰% با رنگ سفید در مناطق گرم و خشک: شید سفید با درصد سایه‌اندازی ۶۰-۷۰% اگر هدف شما کشت قارچ یا گیاهان سایه‌پسند است، از شید ۸۰-۹۰% استفاده کنید.
برای سبزیجات و صیفی‌جات: شید ۵۰-۶۰% با رنگ سبز یا سفید برای گل‌های زینتی و گیاهان حساس: شید ۷۰-۸۰% با رنگ سفید در مناطق گرم و خشک: شید سفید با درصد سایه‌اندازی ۶۰-۷۰% اگر هدف شما کشت قارچ یا گیاهان سایه‌پسند است، از شید ۸۰-۹۰% استفاده کنید.